Czym jest endometrioza?
Endometrioza to schorzenie, w którym tkanka podobna do wyściółki macicy zaczyna rosnąć w innych miejscach, takich jak miednica, jajniki i jajowody. Endometrioza może pojawić się w każdym wieku i jest schorzeniem przewlekłym, które może znacząco wpływać na życie.
Mówiąc prosto, to tak, jakby twoje ciało się trochę pomyliło, a tkanka wyściełająca macicę, zwana endometrium, zaczęła rosnąć poza macicą, w miednicy. Podczas menstruacji twoje ciało zrzuca tkankę endometrium, która jest wydalana przez pochwę. Jednak u osób z endometriozą tkanka endometrium w miednicy również się złuszcza i krwawi, ale nie ma gdzie odpłynąć. To może powodować ogromny ból i zrosty. To właśnie wtedy wszystko w miednicy zaczyna się sklejać – auć!
Jakie są objawy endometriozy?
Objawy endometriozy mogą się różnić u poszczególnych osób, ale jest kilka głównych, na które warto zwrócić uwagę:
- Ból w miednicy lub dolnej części pleców (zwykle nasilający się tuż przed i podczas menstruacji)
- Ból menstruacyjny, który uniemożliwia normalne funkcjonowanie (a u niektórych z nas może nawet uniemożliwić poruszanie się z powodu bólu!)
- Obfite miesiączki, podczas których niektórzy muszą częściej opróżniać kubeczek menstruacyjny Mooncup lub używać więcej podpasek i tamponów. U niektórych krwawienie może być tak obfite, że przebija się przez ubranie.
- Ból podczas lub po seksie (mówiąc wprost, odbiera to radość z życia!)
- Zmęczenie lub brak energii (które czasami mogą być przewlekłe)
- Ból podczas oddawania moczu lub stolca
- Nudności, zaparcia, biegunka lub krew w moczu lub stolcu podczas miesiączki
- Trudności z zajściem w ciążę
- Depresja i/lub lęk
Te objawy endometriozy są również objawami wielu innych schorzeń, co oznacza, że diagnoza może zająć trochę czasu.
Niesprawiedliwością endo jest to, że nasilenie objawów nie zawsze koreluje z poziomem choroby! Oznacza to, że osoba z niewielką ilością endometriozy może doświadczać wszystkich powyższych objawów, podczas gdy ktoś z ciężką endometriozą może nie mieć żadnych objawów lub ich objawy były bardzo łagodne i dopiero podczas badań z powodu czegoś innego (np. niepłodności) postawiono diagnozę endometriozy.
Co powoduje endometriozę?
Rzeczywista przyczyna endometriozy jest nieznana. Istnieje kilka teorii, takich jak predyspozycje genetyczne (dziedziczone w linii żeńskiej rodziny), dysfunkcja układu odpornościowego (osłabiony układ odpornościowy) oraz metaplazja (proces, w którym jeden typ komórek zmienia się lub przekształca w inny typ komórek, aby lepiej dostosować się do środowiska, zwykle w odpowiedzi na stan zapalny).
To bardzo frustrujące, ale dobrą wiadomością jest to, że rząd Wielkiej Brytanii przeznaczył fundusze na badania nad endometriozą, w tym jej przyczynami i różnymi metodami leczenia. Może kiedyś w przyszłości poznamy przyczynę i będziemy mogli jej zapobiegać lub przynajmniej szybciej postawić diagnozę!
Jak diagnozuje się endometriozę?
Lekarz zapyta Cię o listę objawów i może zbadać miednicę i/lub pochwę. Osobiście uznałam mój Mooncup za bardzo przydatny do śledzenia mojego przepływu menstruacyjnego, koloru i konsystencji. Kiedy odwracasz Mooncup do góry dnem i musisz czekać, aż Twój prawie czarny, gęsty jak melasa przepływ wypłynie, wiesz, że coś jest nie tak!
Niektórzy lekarze zalecają różne metody leczenia, ale jeśli nie przynoszą one efektów, często kierują do specjalisty, który wykonuje USG lub laparoskopię. Laparoskopia jest jedynym sposobem na postawienie ostatecznej diagnozy endometriozy.
Jak leczy się endometriozę?
Niestety, obecnie nie ma lekarstwa na endometriozę, ale istnieją różne metody leczenia, w zależności od rodzaju i nasilenia objawów.
Niektóre z najczęstszych metod leczenia endometriozy to:
- Środki przeciwbólowe, takie jak paracetamol lub ibuprofen (choć niektórzy mogą potrzebować czegoś silniejszego, aby kontrolować ból)
- Leki hormonalne i środki antykoncepcyjne, takie jak tabletka dwuskładnikowa, plastry antykoncepcyjne lub zastrzyki, wkładki wewnątrzmaciczne (IUS) jak spirala Mirena oraz analogi hormonu uwalniającego gonadotropiny (GnRH) jak Zoladex. Analogi GnRH to grupa leków naśladujących menopauzę poprzez zmniejszenie produkcji estrogenu, co oznacza, że większość osób przestanie miesiączkować wkrótce po rozpoczęciu leczenia. Dla tych z Was, którzy mają obfite i bolesne miesiączki, może to wydawać się błogosławieństwem, ale z własnego doświadczenia mogę zapewnić, że niektóre z nich mają swoje własne skutki uboczne…
- Chirurgia usunięcia fragmentów tkanki endometrium (zwykle wykonywana podczas laparoskopii)
- Operacja usunięcia żeńskich narządów rozrodczych dotkniętych endometriozą (histerektomia, zwykle wykonywana tylko wtedy, gdy jest to konieczne i zawsze powinna być najpierw omówiona ze specjalistą)
Jak endometrioza wpływa na jakość życia?
Endometrioza może mieć ogromny wpływ na codzienne życie. Przewlekły ból jest bardzo wyczerpujący i z czasem może prowadzić do depresji oraz wycofania się z życia towarzyskiego.
Brak energii może wpływać na codzienne zadania, życie zawodowe i relacje, a także sprawiać, że osoby chore czują się izolowane i samotne. Wiele terapii hormonalnych może również wpływać na nastrój. Niektórzy z endometriozą mogą odczuwać stałe napięcie przedmiesiączkowe (PMT), co, mogę zapewnić, nie jest przyjemne, a moja żona uważała, że życie ze mną w takich warunkach było bardzo trudne!
Ból podczas lub po stosunku może być bardzo stresujący dla par i prowadzić do braku pożądania, poczucia winy oraz niskiej samooceny. Z czasem może to prowadzić do obniżonego nastroju, co z kolei może skutkować rozpadem związku.
Niestety, niepłodność jest również związana z endometriozą z powodu wzrostu tkanki endometrium na jajnikach i jajowodach. Sama terapia hormonalna może działać jako środek antykoncepcyjny. Niektóre pary mogą stanąć przed trudnym wyborem między próbą posiadania dzieci a leczeniem endometriozy.
Wiem, że to wszystko może wydawać się przytłaczające, ale istnieją niesamowite grupy wsparcia i organizacje charytatywne, takie jak Endometriosis UK, które pomagają osobom z endometriozą radzić sobie i spotykać innych cierpiących na tę trudną i wymagającą chorobę.
Mamy nadzieję, że w przyszłości, dzięki rosnącej świadomości na temat tej choroby i finansowanym przez rząd badaniom, uda się znaleźć przyczynę endometriozy i opracować lekarstwo. Do tego czasu przytulmy się pod kołdrą z gorącą herbatą!
Czy można używać kubeczka menstruacyjnego Mooncup przy endometriozie?
Mooncup pomieści trzy razy więcej niż zwykły tampon, więc nie musisz go opróżniać tak często, jak zmieniasz tampon. Znaczniki pomiarowe na Mooncup pozwalają również na przybliżone zmierzenie utraty krwi, co może być przydatną informacją do przekazania ginekologowi.
Jeśli rozważasz używanie Mooncup i zdiagnozowano u Ciebie endometriozę, zalecamy najpierw skonsultować się z lekarzem lub specjalistą, aby sprawdzić, czy jest to dla Ciebie odpowiednie.
Zastrzeżenie dotyczące bloga
Nasz blog ma na celu dzielenie się informacjami i pomysłami na temat menstruacji, zdrowia i zrównoważonego rozwoju. Chociaż dokładamy wszelkich starań, aby treści były dokładne i aktualne, z czasem mogą ulec zmianie. Informacje tutaj nie stanowią porady medycznej — w przypadku jakichkolwiek problemów zdrowotnych prosimy o konsultację z wykwalifikowanym specjalistą. Więcej informacji na temat naszych oświadczeń znajdziesz na Stronie z oświadczeniami, a najnowsze informacje o produktach dostępne są na naszych Stronach Produktów.
