Plamienie między miesiączkami może być zarówno frustrujące, jak i niepokojące. Jednak częściej plamienie nie wskazuje na poważny problem medyczny. Zwrócenie uwagi na czas występowania plamienia, jak długo trwa oraz inne istotne szczegóły, takie jak kolor i konsystencja krwi, może pomóc ustalić jego przyczynę. Nie zawsze jest łatwo rozpoznać, kiedy plamisz – aby odróżnić to od krwawienia miesiączkowego, sprawdź nasz przewodnik po plamieniu a krwawieniu miesiączkowym.
Zidentyfikowaliśmy 21 przyczyn krwawienia przełomowego, od najczęstszych po rzadkie i potencjalnie zagrażające życiu. Jak zawsze, jeśli coś Cię niepokoi w tym, co przeczytałaś, skonsultuj się z lekarzem.
1. To Twoja pierwsza miesiączka w życiu
Dla wielu dziewcząt pierwsze lata miesiączkowania to myląca i nieprzewidywalna mgła bolesnych i nieregularnych cykli menstruacyjnych. Plamienie w tym czasie jest normalne, podczas gdy układ rozrodczy poznaje niuanse menstruacji.
2. Antykoncepcja
Plamienie jest częstym i normalnym skutkiem ubocznym rozpoczęcia, przerwania lub zmiany leków antykoncepcyjnych. Estrogen pomaga utrzymać wyściółkę macicy na miejscu. Zmiana poziomu estrogenów lub progesteronu w organizmie w wyniku różnego stosowania antykoncepcji może prowadzić do plamienia między miesiączkami. Zwykle jest to tylko krótkotrwały efekt uboczny w ciągu pierwszych trzech do sześciu miesięcy, gdy organizm przystosowuje się do zmian poziomu hormonów. Dotyczy to również wszystkich hormonalnych środków antykoncepcyjnych, w tym doustnej pigułki antykoncepcyjnej, sztucznych zastrzyków progesteronu, wkładek domacicznych (IUD) czy implantu. Nieplanowane krwawienie jest częstym skutkiem ubocznym hormonalnej antykoncepcji, zwłaszcza w pierwszych miesiącach stosowania nowej metody.
Jeśli stosujesz doustne środki antykoncepcyjne złożone (najczęstszy rodzaj pigułki antykoncepcyjnej), a plamienie utrzymuje się po pierwszych kilku miesiącach, możesz spróbować innej marki z innym poziomem estrogenów. Dodatkowo, ciągłe plamienie jest częstsze przy hormonalnym wkładce domacicznej (IUD) oraz mini-pigułce (tabletce zawierającej tylko progestagen).
3. Plamienie owulacyjne
A. Masz spadek poziomu estrogenów
Jedna na dziesięć kobiet doświadcza lekkiego plamienia podczas owulacji w swoim cyklu menstruacyjnym z powodu krótkotrwałego spadku poziomu estrogenów, który występuje, gdy jajeczko jest uwalniane z jajnika. Plamienie może również wystąpić z powodu obniżenia poziomu estrogenów, które zwykle poprzedza owulację. Spadek estrogenów powoduje, że kobiety doświadczają brązowego upławu z pochwy lub plamienia, a także skurczów i dyskomfortu.
B. Ból owulacyjny
Gdy jajnik uwalnia jajeczko, niektóre kobiety doświadczają jednostronnego bólu w dolnej części brzucha lub mittelschmerz (Niemieckie określenie 'średni ból'). Zwykle występuje około czternastu dni przed kolejną miesiączką. Poza łagodnym bólem, mittelschmerz może powodować plamienie. Ważne jest, aby nie mylić tego rodzaju plamienia z krwawieniem menstruacyjnym!
C. Masz opóźnioną lub częściową miesiączkę
Podczas „normalnej” miesiączki krew menstruacyjna składa się ze starej krwi, błony śluzowej endometrium i martwej tkanki. Gdy masz opóźnioną lub częściową miesiączkę, niewielkie ilości błony pozostają w macicy. Gdy ta pozostała tkanka w końcu się wydala, przyjmuje formę brunatnego upławu lub krwi.
4. Masz niedoczynność tarczycy
Nierównowaga hormonalna jest jedną z głównych przyczyn plamienia z pochwy między miesiączkami. Niedoczynność tarczycy (hypothyroidism) charakteryzuje się zaburzeniami hormonalnymi, co ma znaczący wpływ na cykl menstruacyjny kobiety.
5. Masz infekcję dróg moczowych
Infekcje dróg moczowych (UTI) mogą powodować krwawienie z cewki moczowej. Jeśli odczuwasz ból podczas oddawania moczu i widzisz niewielką ilość krwi, przyczyną może być UTI. Większość infekcji dróg moczowych jest łatwo leczona pełnym kursem antybiotyków, zgodnie z zaleceniami lekarza.
6. Niektóre leki
Antykoagulanty lub leki rozrzedzające krew to leki, które pomagają zapobiegać krzepnięciu krwi lub powiększaniu się istniejących skrzepów. Jednym z efektów ubocznych przyjmowania tych leków jest nietypowe krwawienie, zarówno przed miesiączką, jak i nadmierne podczas niej. Niektóre leki przeciwpsychotyczne i przeciwdepresyjne wpływające na wychwyt serotoniny mogą również powodować plamienie u kobiet
7. Zażyłaś tabletkę antykoncepcji awaryjnej
Antykoncepcja awaryjna, czyli tabletka po, może powodować lekkie plamienie. Chociaż nie jest to efekt uboczny, hormony zawarte w leku mogą powodować krwawienie. Choć jest to całkowicie normalne, ważne jest, aby zauważyć, że nie oznacza to, że miałaś miesiączkę, a więc nie świadczy o braku ciąży. Zazwyczaj po zażyciu antykoncepcji awaryjnej miesiączka pojawia się wcześniej niż planowano. Często drugi cykl i miesiączka są nieco dłuższe.
8. Uraz pochwy
Wkładanie czegoś do pochwy, takiego jak tampon, penis czy zabawka erotyczna, może powodować plamienie. Seks, gdy pochwa nie jest wystarczająco nawilżona lub z bardzo dobrze wyposażonym partnerem, może powodować drobne pęknięcia, a tym samym krwawienie. Krwawienie z szyjki macicy może również wystąpić podczas bardzo głębokiej penetracji lub jeśli wejście do pochwy jest małe. Używanie sztucznego lubrykantu i zapewnienie podniecenia przed seksem może zapobiec uszkodzeniom pochwy podczas aktywności seksualnej. Wkładanie tamponu, gdy jesteś zbyt sucha lub zbyt gwałtownie, również może powodować plamienie.
9. Infekcje przenoszone drogą płciową (STI)
STI mogą powodować krwawienie z pochwy. Chlamydia i rzeżączka to najczęstsze przykłady. Oprócz plamienia między miesiączkami, może wystąpić krwawienie podczas lub po seksie. Jeśli pozostaną nieleczone, zarówno chlamydia, jak i rzeżączka mogą powodować poważne problemy zdrowotne, takie jak zapalenie miednicy (patrz poniżej) a nawet niepłodność. Zawsze warto badanie pod kątem STI po niezabezpieczonym seksie z nowym partnerem, zwłaszcza że chlamydia często nie powoduje objawów.
10. Masz zapalenie szyjki macicy
Szyjka macicy jest stanem zapalnym lub podrażnieniem szyjki, najczęściej spowodowanym przez chorobę przenoszoną drogą płciową. Chociaż objawy, takie jak wydzielina z pochwy, swędzenie, ból podczas stosunku i plamienie, są bardzo nieprzyjemne, zapalenie szyjki macicy jest łatwe do zdiagnozowania i leczenia przez lekarza rodzinnego.
11. Cierpisz na zapalenie narządów miednicy mniejszej (PID)
Zapalenie narządów miednicy mniejszej (PID) występuje, gdy nieleczone są niektóre infekcje miednicy, spowodowane przez choroby przenoszone drogą płciową lub stosowanie wkładek domacicznych. Oprócz plamienia, objawy obejmują ból w dolnej części brzucha, nietypową wydzielinę z pochwy oraz ból podczas stosunku. PID to poważne schorzenie, które może wpływać na płodność kobiety, ale jeśli zostanie wykryte, można je łatwo leczyć antybiotykami. Dowiedz się więcej tutaj.
12. Niedawno miałaś aborcję
Wiele osób doświadcza pewnego krwawienia po przeprowadzeniu aborcji. Plamienie może utrzymywać się przez kilka tygodni po zabiegu w klinice lub po zażyciu pigułki aborcyjnej. Jeśli krwawienie jest bardzo obfite, należy zasięgnąć porady medycznej. Po więcej informacji odwiedź NHS website.
13. Ciąża
Plamienie lub „krwawienie implantacyjne” może wystąpić we wczesnych stadiach ciąży. Zazwyczaj pojawia się 10 do 14 dni po zapłodnieniu, gdy zapłodnione jajeczko przyczepia się do błony śluzowej macicy, a przed terminem miesiączki matki. Krwawienie implantacyjne jest normalne bardzo wcześnie w ciąży, ale w przeciwieństwie do krwi miesiączkowej, zwykle ma różowy lub brązowy kolor. Krwawienie we wczesnej ciąży może być również objawem ciąży pozamacicznej. Jest to ciąża rozwijająca się poza macicą, zwykle w jajowodzie. Krwawienie w ciąży pozamacicznej często towarzyszy innym objawom, takim jak ból brzucha po jednej stronie, ból miednicy, ból barku i/lub zawroty głowy. W przypadku wystąpienia objawów ciąży pozamacicznej należy niezwłocznie szukać pomocy medycznej.
14. Utrata ciąży
Krwawienie jest jednym z wczesnych objawów poronienia. W niefortunnym przypadku nadchodzącego poronienia matka może odczuwać skurcze brzucha, ból pleców, ból w dolnej części brzucha oraz plamienie. Poronienia najczęściej zdarzają się w pierwszych 20 tygodniach ciąży.
15. Karmienie piersią
W okresie poporodowym młode matki często doświadczają plamienia i nieregularnego krwawienia, które różni się od ich miesiączek sprzed ciąży. Chociaż karmienie piersią hamuje owulację, wiele kobiet doświadcza w tym czasie plamienia.
16. Torbiele jajników
Plamienie między miesiączkami może być również spowodowane torbielami jajników - małymi pęcherzykami wypełnionymi płynem, które rozwijają się w jajnikach. W bardziej ekstremalnych przypadkach torbiele jajników mogą pęknąć, powodując ból w dolnej części miednicy, plamienie i silny dyskomfort. Zazwyczaj lekarze czekają, czy torbiele same się wchłoną. Jeśli nie, można je usunąć chirurgicznie. Kobiety z zespołem policystycznych jajników (PCOS) mają zaburzenia hormonalne, które zakłócają normalną owulację, a tym samym powodują nieregularne miesiączki i plamienie. Inne skutki uboczne to niechciane owłosienie ciała, trądzik i przyrost masy ciała. Najczęstszym leczeniem PCOS jest antykoncepcja lub terapia hormonalna.
17. Menopauza
Menopauza jest naturalną częścią procesu starzenia się kobiet, gdy poziom estrogenu spada do poziomu, przy którym jajniki przestają produkować komórki jajowe. Zwykle dzieje się to między 45 a 55 rokiem życia i oznacza koniec miesiączek oraz naturalnej płodności. Według NHS średni wiek kobiety w Wielkiej Brytanii, w którym następuje menopauza, to 51 lat. W fazie przejściowej poprzedzającej menopauzę, zwanej perimenopauzą, niestabilne poziomy hormonów mogą powodować nieregularne miesiączki, plamienia i obfite krwawienia. Po wejściu w menopauzę wszystkie krwawienia menstruacyjne powinny ustąpić.
Jeśli jednak nadal krwawisz na tym etapie, skonsultuj się natychmiast z lekarzem. Terapia hormonalna (HRT), powszechnie stosowana w łagodzeniu niektórych objawów menopauzy, może również powodować plamienia. Kobiety w okresie menopauzy często doświadczają suchości pochwy (atrofii pochwy), ponieważ ich jajniki produkują mniej estrogenu, co powoduje zmniejszenie liczby gruczołów nawilżających. Może to powodować swędzenie, suchość i podrażnienie pochwy. Stosowanie sztucznego lubrykantu może pomóc zapobiec plamieniom spowodowanym pęknięciami suchej skóry pochwy.
18. Masz adenomiozę
Adenomioza występuje, gdy tkanka wyściółki macicy wnika w ścianę macicy. Tkanka endometrium pogrubia się, rozpada i krwawi, tak jak powinna w normalnym cyklu menstruacyjnym. Jednak powiększona macica może być bolesna i jest jedną z przyczyn obfite miesiączki.
19. Masz mięśniaki
Mięśniaki (znane również jako leiomiomy lub myomy) to nieprawidłowy rozrost tkanki mięśniowej w macicy, który może powodować plamienia między miesiączkami. Ich rozmiary wahają się od malutkich narośli niemal niewidocznych gołym okiem, po duże, masywne guzy, które mogą zmieniać i powiększać macicę. Powszechne jest, że kobiety mają mięśniaki macicy w pewnym momencie życia, a choć często nie dają objawów, niektóre kobiety mogą doświadczać obfitych miesiączek, plamień między miesiączkami, ucisku lub bólu w miednicy, częstego oddawania moczu oraz zaparć.
20. Masz polipy macicy lub szyjki macicy
Polipy macicy, zwane także polipami endometrium, to niezłośliwe narośla powstające w wyniku nadmiernego rozrostu komórek wyściółki macicy. Chociaż polipy zwykle pozostają w macicy, niektóre mogą przemieszczać się przez ujście macicy (szyjkę) do pochwy. Występują głównie u kobiet przechodzących lub po menopauzie. Oprócz nieoczekiwanego krwawienia mogą powodować nieregularne upławy. Polipy często wykrywane są podczas badania cytologicznego, a większość z nich jest łagodna – jednak w rzadkich przypadkach mogą być nowotworowe.
21. Rak
W rzadkich przypadkach plamienie może być objawem nowotworów związanych z układem rozrodczym - pochwy, szyjki macicy, macicy, jajników. Rak endometrium jest najczęstszym nowotworem ginekologicznym i najbardziej uleczalnym. Powstaje z tkanki gruczołowej wyściółki macicy. Rak jajnika to wzrost nieprawidłowych komórek złośliwych, który zaczyna się w jajnikach. Objawy obejmują wzdęcia, ból miednicy lub brzucha, trudności w jedzeniu lub szybkie uczucie sytości, nieprawidłowe plamienie lub objawy ze strony układu moczowego. Rak szyjki macicy wykrywany jest poprzez badania cytologiczne i badania miednicy. Plamienie z pochwy jest pierwszym objawem choroby. Inne objawy to obfite krwawienie z pochwy, obfita wydzielina z pochwy oraz ból w dolnej części brzucha. Wczesne wykrycie tych nowotworów jest kluczowe. Bardzo ważne jest regularne badanie przesiewowe szyjki macicy, i otwarcie rozmawiaj z pracownikami medycznymi o wszelkich objawach, które możesz doświadczać.
Podsumowanie
Najczęstsze przyczyny krwawienia z pochwy między miesiączkami to hormonalne środki antykoncepcyjne lub zmiany związane z menopauzą. Jeśli krwawienie między miesiączkami jest bardzo obfite lub trwa dłużej niż 3 miesiące, skonsultuj się z lekarzem. Regularne badania przesiewowe szyjki macicy są niezbędną częścią profilaktyki zdrowotnej, zwłaszcza dla kobiet w wieku od 25 do 65 lat. Prowadzenie dziennika miesiączkowego i zapisywanie zmian w obfitości lub długości krwawienia ułatwi diagnozę i zapobieganie nieprawidłowemu krwawieniu.
Kiedy zadzwonić do lekarza
Jeśli martwisz się swoim krwawieniem, powinnaś:
- Skontaktuj się z lekarzem rodzinnym
- Odwiedź klinikę zdrowia seksualnego lub klinikę medycyny moczowo-płciowej (GUM)
Jeśli doświadczasz przedłużającego się plamienia lub nowego, niewyjaśnionego plamienia, umów się na wizytę u lekarza rodzinnego. Skontaktuj się z lekarzem natychmiast, jeśli:
- Niedawno doświadczyłaś gwałtu.
- Uważasz, że plamienie może być spowodowane urazem.
- Jesteś w ciąży lub możesz być w ciąży.
- Plamienie występuje po menopauzie.
- Jeśli przekształci się to w obfite krwawienie podobne do miesiączki.
- Jeśli oprócz plamienia odczuwasz ból, zmęczenie lub zawroty głowy.
Zastrzeżenie dotyczące bloga
Nasz blog ma na celu dzielenie się informacjami i pomysłami na temat miesiączek, zdrowia i zrównoważonego rozwoju. Chociaż dokładamy wszelkich starań, aby treści były dokładne i aktualne, z czasem mogą ulec zmianie. Informacje tutaj nie stanowią porady medycznej — w przypadku jakichkolwiek problemów zdrowotnych prosimy o konsultację z wykwalifikowanym pracownikiem służby zdrowia. Aby uzyskać więcej informacji na temat naszych oświadczeń, prosimy odwiedzić naszą Stronę z Oświadczeniami, a po najbardziej aktualne informacje o produktach zapraszamy na nasze Strony Produktów.
1 komentarz
Want to say a Big thank you! very clear and helpful information.