De menstruatiecyclus is geen statisch proces en, net als alles in het lichaam, fluctueert het als reactie op wat er verder gebeurt. Het leven gaat door... en ons lichaam reageert!
Ons wordt geleerd dat de 'gemiddelde' menstruatiecyclus 28 dagen duurt – dag één is de eerste dag van onze menstruatie. Rond het midden (dag 14) vindt de ovulatie plaats. In werkelijkheid variëren onze menstruatiecycli echter veel meer in vorm en lengte, net zoals wij! Alles tussen 21-35 dagen wordt als normaal beschouwd. Sommige mensen merken dat hun menstruatiecyclus een regelmatig patroon krijgt, terwijl anderen merken dat het wat varieert en dat dit voor hen 'normaal' is.
Je menstruatiepatroon leren kennen
Als je geen idee hebt wat je gemiddelde cycluspatroon is, als je cyclus onregelmatig is, of als je je niet kunt herinneren wanneer je laatste menstruatie was, kan het moeilijk zijn om te weten of je menstruatie te laat is. Dit is waar het leren kennen, begrijpen en bijhouden van je menstruatiecyclus echt kan helpen.
Je cyclus gaat niet alleen over de startdata van je menstruatie, maar ook over andere tekenen – zoals ovulatie, ongemak, of veranderingen in je vaginale afscheiding. Er zijn genoeg opties als je je cyclus wilt bijhouden: van een ouderwetse dagboeknotitie, tot je telefoonagenda, of een van de vele menstruatie-tracking apps die er zijn. Vind wat voor jou werkt en zie welk patroon zich ontwikkelt!
Als je echter over het algemeen een regelmatige cyclus hebt en je begint niet te bloeden wanneer verwacht, lees dan verder terwijl we enkele redenen verkennen waarom je menstruatie te laat kan zijn.
13 redenen waarom je menstruatie te laat kan zijn
1. Zzwangerschap
Om eventuele spreekwoordelijke 'olifanten in de kamer' te voorkomen, laten we deze eerst afhandelen! Als je menstruatie te laat is, vraag jezelf dan af: "Is er een kans dat ik zwanger ben?"
Het is prima om een paar dagen te wachten nadat je had verwacht dat je menstruatie zou beginnen om te zien of deze gewoon wat later is. Als het echter daarna nog steeds niet is begonnen en je hebt seks gehad, is het het beste om een zwangerschapstest te doen. Je kunt de meeste zwangerschapstests vanaf de eerste dag van een gemiste menstruatie doen. Als je niet zeker weet wanneer je volgende menstruatie verwacht wordt, raadt de NHS aan de test minstens 21 dagen na de laatste keer onbeschermde seks te doen of wanneer je vermoedt dat je anticonceptie mogelijk niet heeft gewerkt. Sommige zwangerschapstests adverteren dat ze eerder kunnen worden gedaan. Houd er rekening mee dat de nauwkeurigheid van deze tests in zo'n vroeg stadium van een zwangerschap kan variëren.
Zwangerschapstests zijn breed verkrijgbaar in apotheken en supermarkten, maar je kunt er vaak gratis een krijgen bij je huisarts, anticonceptie- & seksuele gezondheidskliniek, of NHS-walk-incentrum, evenals bij sommige zwangerschapsadviesdiensten. Je kunt contact opnemen met je huisarts, dokter of seksuele gezondheidskliniek voor advies over het doen van een zwangerschapstest, of de volgende stappen als je een positieve uitslag hebt. Meer informatie is beschikbaar op de NHS-website.
2. Je begint net met je menstruaties
Je eerste menstruatie kan licht en kort zijn, en daarna kun je enkele maanden geen menstruatie hebben. Het is zelfs heel gebruikelijk dat het een paar jaar duurt voordat je menstruaties een meer regelmatig patroon krijgen. Je lichaam stemt zich eigenlijk af op het ritme van je hormonale schommelingen terwijl je menstruatiecyclus zich stabiliseert. Het kan even duren om te wennen aan het hebben en beheren van je menstruaties, dus het is de moeite waard om met een volwassene die je vertrouwt te praten (vooral iemand die zelf menstruaties heeft gehad). Je kunt het nuttig vinden om onze gids voor jonge mensen over menstruatieproducten te bekijken.
3. Post-birth or breastfeeding
Na de bevalling kan het even duren voordat je menstruaties terugkeren. Je zult wat bloedverlies hebben (genaamd ‘lochia’) in de dagen en weken na de bevalling, maar dit is anders dan een menstruatie. Vergeet niet om in de zes weken na de bevalling alleen externe bescherming zoals maandverband te gebruiken.
Het type bevalling dat je hebt gehad, je herstel daarvan en hoe je je baby voedt, kunnen allemaal invloed hebben op hoe snel je menstruaties terugkeren. Het is gebruikelijk dat mensen die borstvoeding geven merken dat hun menstruaties wat langer op zich laten wachten.
Je kunt ook merken dat je menstruaties veranderen na de bevalling. Je kunt verschillen opmerken in hoe zwaar je menstruatie is, hoe regelmatig je cyclus is en andere menstruatiegerelateerde symptomen. Je hormonen zijn flink door elkaar geschud, dus het kan even duren voordat ze zich weer in een nieuw ritme hebben ingesteld.
4. Perimenopause
Aan het einde van je menstruerende jaren kunnen de frequentie, regelmaat en hevigheid van je menstruaties veranderen naarmate je de menopauze nadert (letterlijk de ‘pauze’, of het stoppen, van de menstruatie). De menopauze is een natuurlijk onderdeel van ouder worden en komt meestal voor tussen de 45 en 55 jaar. Voor sommige mensen kan het echter eerder optreden, hetzij natuurlijk, hetzij als gevolg van medische problemen of behandelingen.
In de jaren voorafgaand aan de menopauze kom je in een nieuwe fase van je menstruatiecyclus, genaamd de ‘perimenopauze’. Hoewel dit sterk kan verschillen per persoon, wordt de gemiddelde duur van de perimenopauze geschat op ongeveer vier jaar.
Tijdens de perimenopauze kunnen veranderingen in je hormonale balans (vooral oestrogeen, progesteron en testosteron) leiden tot verschillende fysieke, emotionele en mentale effecten. Veranderingen in de regelmaat, frequentie en hevigheid van je menstruatie zijn in deze periode bijna universeel, dus een late menstruatie hoeft niet per se reden tot bezorgdheid te zijn.
Het is ook goed om te bedenken dat andere levensveranderingen vaak samenvallen met de perimenopauze: denk aan kinderen die door hun tienerjaren gaan en het huis uitvliegen, carrièredruk of het zorgen voor oudere familieleden. Ze kunnen allemaal hun eigen stress en spanningen met zich meebrengen die invloed kunnen hebben op je menstruatiecyclus (hierover later meer!).
5. Changing your contraception
Als je recent bent begonnen, veranderd of gestopt met het gebruik van een vorm van hormonale anticonceptie, is de kans groot dat je veranderingen in je menstruatie zult zien terwijl het hormonale evenwicht van je lichaam zich aanpast. Dit kan leiden tot meer of minder regelmatige menstruaties, veranderingen in frequentie inclusief late menstruaties, of veranderingen in hoe zwaar of licht je menstruatie is. Sommige vormen van hormonale anticonceptie kunnen je menstruatie helemaal stoppen. De effecten variëren afhankelijk van het type hormonale anticonceptie dat je gebruikt en je persoonlijke fysiologie. Je arts of seksuele gezondheidsverpleegkundige zal je adviseren wat je kunt verwachten bij het veranderen van anticonceptie, en je kunt ook veel nuttige informatie vinden op de NHS-website.
Het is belangrijk om in gedachten te houden dat geen enkel anticonceptiemiddel 100% betrouwbaar is in het voorkomen van zwangerschap. Dus als je menstruatie later is dan verwacht, wil je misschien een zwangerschapstest doen en dit verder bespreken met je zorgverlener. Als je recentelijk meer bent gaan sporten en je menstruaties onregelmatig zijn geworden of helemaal gestopt, raden we aan om met je arts te praten.
6. Stress
Je geest, emoties en lichaam zijn nauw met elkaar verbonden, en het is algemeen bekend dat veranderingen in hoe je je voelt een directe, en soms zeer significante, impact kunnen hebben op je fysieke welzijn.
Je menstruatie is niet anders, en studies hebben aangetoond dat acute significante stress of chronische stress over een langere periode kan leiden tot langere, kortere, minder frequente en pijnlijkere menstruaties. In sommige gevallen kan het er zelfs toe leiden dat je menstruatie helemaal stopt.
De hypothalamusklier, gelegen in je hersenen, wordt vaak gezien als een soort dirigent van het hormonale orkest dat veel onderdelen van je dagelijks leven reguleert. Dit omvat: hoe je slaapt, eet, voelt, je temperatuur, evenals de regelmaat van je menstruatie. Wanneer je onder stress staat, emotioneel of fysiek, produceer je meer van het hormoon cortisol, wat de werking van de hypothalamus kan beïnvloeden. Resultaat? Mogelijk veranderingen in ovulatie en je menstruatie ervaren.
Omdat we allemaal verschillend zijn, is er geen specifiek stressniveau dat onze lichamen kunnen verdragen voordat het onze menstruatiecyclus begint te beïnvloeden. Als je het gevoel hebt dat je overweldigende en moeilijk te beheersen stress ervaart die een negatieve impact heeft op je gezondheid, raden we aan contact op te nemen met een zorgprofessional zoals je arts voor ondersteuning.
7. Your diet
Voedsel en drinken leveren brandstof voor alle processen in je lichaam – inclusief je menstruatiecyclus. Je dieet kan een aanzienlijke invloed hebben op je menstruaties, en het niet binnenkrijgen van voldoende bepaalde voedingsstoffen kan menstruaties onregelmatig, laat of zelfs helemaal stoppen maken.
De voedingsbasis van een gezonde menstruatiecyclus vereist voldoende koolhydraten, eiwitten, vetten en vezels. Het strikt beperken van een van deze in je dieet kan je lichaam en het voortplantingssysteem beïnvloeden in hun vermogen om effectief te functioneren. Het is ook belangrijk ervoor te zorgen dat je een goede variëteit en voldoende mineralen en vitamines binnenkrijgt. Een dieet dat arm is aan mineralen en vitamines zoals: ijzer, calcium, magnesium, folaat, zink of vitamines B, C en D, wordt allemaal in verband gebracht met veranderingen in de menstruatiecyclus.
8. Weight changes
Snel een aanzienlijk gewicht verliezen, ondergewicht hebben of niet genoeg calorieën binnenkrijgen via je dieet kan allemaal een verandering in je hormonale balans veroorzaken en ervoor zorgen dat je niet ovuleert. Dit kan betekenen dat je menstruaties onregelmatig worden of, in sommige gevallen, zelfs helemaal stoppen.
Overgewicht hebben, of plotseling een aanzienlijke hoeveelheid gewicht aankomen, kan leiden tot een overmatige productie van oestrogeen. In sommige gevallen kan dit weer leiden tot menstruaties die later dan verwacht komen, onregelmatig worden of stoppen. Als je denkt dat je dieet, gewicht of eetgewoonten problemen veroorzaken, raden we altijd aan dit met je arts of zorgverlener te bespreken.
9. Intense exercise
Je hebt misschien gehoord dat het vaak voorkomt dat professionele atleten minder of helemaal geen menstruaties hebben vanwege de intensiteit van de lichaamsbeweging die ze doen, maar wist je dat dit ook kan gebeuren bij niet-professionele sportschoolfanaten?
Hoewel lichaamsbeweging op zich een belangrijke en fantastische manier is om je lichaam en geest gezond te houden, kan regelmatige intensieve lichaamsbeweging je menstruatiecyclus beïnvloeden en mogelijk leiden tot minder frequente, lichtere of afwezige menstruaties. Simpel gezegd, als je je lichaam niet opnieuw van energie voorziet die tijdens intensieve lichaamsbeweging is verbruikt, kan je lichaam zijn basisenergievoorraden moeten aanspreken om zijn normale dagelijkse functies uit te voeren. Wanneer het lichaam aan dit niveau van fysiologische stress wordt blootgesteld, zal het in feite zijn beperkte middelen afleiden van "niet-essentiële" functies (zoals ovulatie en gezonde botgroei) om je op gang te houden. Dit kan invloed hebben op je menstruaties en je algehele gezondheid. De effecten kunnen verergerd worden bij degenen die ook een calorie- of voedingsstofbeperkt dieet volgen.
Als je menstruaties onregelmatig zijn geworden of helemaal zijn gestopt sinds je meer bent gaan sporten, raden we je aan om met je arts te praten.
10. Dreizen, ploegendienst, en verstoorde slaappatronen
Ga je op reis? Afhankelijk van hoe ver je gaat (en in welke richting!) kun je merken dat je menstruatie eerder of later dan verwacht komt.
Je menstruatiecyclus is nauw verbonden met enkele andere kritieke cycli in ons lichaam - onze circadiane ritmes. Deze cyclische ritmes lopen meestal over een tijdsbestek van ongeveer 24 uur en helpen je eetgewoonten, bloeddruk, temperatuurregeling en hormoonproductie te reguleren. Je circadiane ritmes reageren vooral op licht en donker – en de productie van het hormoon melatonine, dat nauw verbonden is met het reguleren van de menstruatiecyclus. Veranderingen in je waak-slaapritme en blootstelling aan daglicht bij het oversteken van tijdzones kunnen je melatoninespiegels uit balans brengen en zo mogelijk ovulatie en je menstruatie beïnvloeden als gevolg. Het goede nieuws is dat, aangezien mensen aanpasbare wezens zijn, zodra je je hebt aangepast aan een nieuw regelmatig waak-slaapritme, je hormoonspiegels zich weer zouden moeten herstellen en alles terugkeert naar je normale patroon.
Het is niet alleen reizen dat dit kan beïnvloeden - onderzoek heeft nachtwerkers, mensen met een onregelmatig slaappatroon en mensen met slapeloosheid ook in verband gebracht met veranderingen in de menstruatiecyclus.
11. Ziekte
Voel je je de laatste tijd ziek? Een korte periode van een zware verkoudheid, virus of griep kan soms al genoeg zijn om je menstruatie uit te stellen, of zelfs helemaal over te slaan. Je lichaam kan zijn middelen prioriteren om zich te richten op het absolute noodzakelijke – je beter maken. Wanneer je lichaam onder druk staat, kan het ook simpelweg herkennen dat dit niet het optimale moment is om een mogelijke zwangerschap toe te voegen aan het geheel. Je ovulatie kan dan vertraagd of gemist worden voor die cyclus. Slim, hè?!
Er zijn enkele langdurige medische aandoeningen die ook late of onregelmatige menstruaties kunnen veroorzaken. Voordat je in paniek raakt, is het belangrijk om te bedenken dat deze waarschijnlijk over een langere periode merkbaar zijn, en niet de oorzaak zijn van een incidenteel late menstruatie. Hier komt het nut van het bijhouden van je menstruaties echt naar voren. Als je aanhoudende veranderingen opmerkt of zorgen hebt, kun je deze informatie delen met je arts of gespecialiseerde zorgverlener.
12. Polycysteus Ovarium Syndroom (PCOS)
Misschien is de meest voorkomende medische aandoening die aanhoudend late of onregelmatige menstruaties kan veroorzaken het Polycysteus Ovarium Syndroom (PCOS), dat wordt veroorzaakt door een hormonale disbalans en waarvan wordt gedacht dat het wel 1 op de 10 vrouwen in het VK treft.
Een van de belangrijkste symptomen van PCOS is dat de eierstokken een groter dan normaal aantal kleine zakjes (of follikels) ontwikkelen, elk met een onrijpe eicel. Bij PCOS is de kans kleiner dat de eicel rijpt en vrijkomt, wat betekent dat er geen ovulatie kan plaatsvinden. Zonder ovulatie komt er geen menstruatie.
Mensen met PCOS ervaren vaak onregelmatige of minder frequente menstruaties, en in sommige gevallen helemaal geen menstruatie. Er kunnen ook andere symptomen zijn die met PCOS samenhangen, hierover kun je lezen op de NHS-website, of bij de PCOS-charity Verity.
Andere aandoeningen die mogelijk onregelmatige menstruaties kunnen veroorzaken zijn endometriose, ongecontroleerde diabetes, schildklierproblemen, coeliakie en bepaalde hormonale aandoeningen. Het gebruik van sommige medicijnen kan ook invloed hebben op je menstruatie. Zoals altijd, bespreek eventuele zorgen met je arts.
Poeh! Dat was het, een overzicht van enkele redenen waarom je menstruatie misschien wat langer op zich laat wachten. De boodschap? Dat je menstruatie iets later komt, is niet per se reden tot bezorgdheid of een teken dat er iets mis is, dus maak je geen zorgen! Maar als je niet zwanger bent, en het patroon van je menstruaties recentelijk aanzienlijk is veranderd, je bent gestopt met menstrueren of je hebt andere zorgen, is het altijd het beste om contact op te nemen met je arts om te achterhalen wat hieraan ten grondslag kan liggen.
Blogdisclaimer
Onze blog is bedoeld om informatie en ideeën te delen over menstruatie, gezondheid en duurzaamheid. Hoewel we ons best doen om de inhoud nauwkeurig en up-to-date te houden, kunnen dingen in de loop van de tijd veranderen. De informatie hier is niet bedoeld als medisch advies — bij gezondheidsgerelateerde zorgen, raadpleeg alstublieft een gekwalificeerde zorgverlener. Voor meer informatie over onze claims, zie onze Claims Page, en voor de meest actuele productinformatie, bezoek onze Product Pages.
