Na 24 jaar ervaring in de verpleegkunde, waarvan het grootste deel in vrouwen gezondheid, heb ik altijd gedacht dat het hymen een dun membraan is dat de vaginale opening gedeeltelijk bedekt en in sommige gevallen kan scheuren door seks of sport. Dat is hoe het in de anatomieboeken staat.
Dus was ik gefascineerd om te horen over spannend werk dat wordt uitgevoerd door de RFSU (de Zweedse Vereniging voor Seksuele Educatie). De RFSU daagt actief de mythen rond deze definitie van het hymen uit en probeert ze te ontkrachten. Ze voeren informatieve campagnes op scholen, leiden professionals op die met vrouwen werken, en hebben het ‘hymen’ hernoemd tot ‘vaginale corona’ (slidkrans in het Zweeds). Vaginale Corona is sindsdien erkend door de Taalraad van Zweden als een nieuw woord (Cinthio 2015).
Ik besloot hier dieper op in te gaan om te zien of ze iets te pakken hadden of niet.
Wat is een hymen?
Historisch gezien is het hymen beschreven als een dun membraan dat de vaginale ingang gedeeltelijk bedekt (Wilson 1987). Het is ook beschreven als een ‘omtrekkende huidstructuur bestaande uit niet-haardragende huid’ die sterk varieert in grootte, vorm, verschijning en aanwezigheid (O’Connell et al 2008). De vaginale opening verandert in uiterlijk van geboorte tot puberteit en wordt sterk beïnvloed door oestrogene factoren (Stewart 2011).
Anderen beschrijven het hymen als een embryologisch restant dat meestal verdwijnt of ‘doorboord’ wordt tijdens de vijfde zwangerschapsmaand (Stewart, 2011) of voordat het meisje geboren wordt (Dane et al, 2007).
Statistisch gezien wordt 1 op de 1000 tot 1 op de 10.000 meisjes geboren met een ‘hymen imperforate’ (Parazzini en Cecchetti 1990), wat betekent dat het ‘membraan’ dat de vaginale ingang bedekt niet is doorboord in de vijfde zwangerschapsmaand (Stewart, 2011).
Wat zegt de RFSU over het hymen?
“Bekend onder de gevestigde term “hymen”, is de vaginale corona onderwerp van veel mythen en misverstanden. Het belangrijkste daarvan is de gedachte dat de vaginale opening van een vrouw bedekt is door een membraan dat scheurt bij penetratie. Dit is onjuist. Er bestaat geen dergelijk membraan. RFSU wil de mythen ontkrachten en kennis over de ware feiten bevorderen. In dit boekje willen we je een nauwkeuriger beeld geven van wat je net binnen de vaginale opening van elke vrouw zult vinden.”
Je kunt het boekje hier als PDF downloaden: ‘Vaginale corona: Mythen rondom maagdelijkheid – jouw vragen beantwoord’. De inhoud van het boekje is beoordeeld door Lena Marions, gynaecoloog bij KI en Södersjukhuset.
Wat is de vaginale corona en waar bevindt deze zich?
De vaginale corona bevindt zich 1 tot 2 cm binnen de vaginale opening (RFSU 2009). De vaginale opening wordt omringd door elastische plooien van slijmvliesweefsel, die bij elke vrouw individueel gevormd zijn (H. Cinthio 2015).
Wat anatomie- en gynaecologieboeken zeggen
Er wordt nergens in de medische handboeken die ik heb geraadpleegd melding gemaakt van de term ‘vaginale corona’. Veel van deze boeken zijn echter geschreven jaren voordat de term en het concept erkend werden. Ik ben geïnformeerd door de verloskundigen bij RFSU dat het besproken wordt in twee gynaecologieboeken (Lundberg en Löfgren-Mårtensson 2010 en Landgren 2011).
Het hymen (of vaginale corona) en maagdelijkheid
Bloedingen op de trouwnacht werden, en worden in sommige culturen nog steeds, gezien als ‘bewijs’ van maagdelijkheid en een teken van een gescheurd hymen. Deze theorie wordt echter uitgedaagd door artsen en academici die geloven dat het een wijdverbreide mythe is (Mernissi, 1982; Welchmann en Hossein, 2005; Essizoglu et al, 2011).
Volgens Essén et al (2010), factoren die de kans op bloeden kunnen vergroten zijn:
- gedwongen seks
- gebrek aan smering
- fysieke afwijkingen
- als het meisje erg jong is
Vrijwillige seksuele gemeenschap laat zelden zichtbare veranderingen achter.
Als er bloedingen zijn, zullen die afkomstig zijn van kleine scheurtjes in de slijmvliesplooien en kan er ongemak zijn dat binnen 24 uur verdwijnt (RFSU 2009). Men gelooft nu dat de meerderheid van de vrouwen niet bloedt tijdens hun eerste vaginale gemeenschap (H. Cinthio 2015).
Bijgevolg is maagdelijkheid geen anatomische eigenschap die kan worden vastgesteld door een gynaecologisch onderzoek, maar wordt het door sommige schrijvers gezien als een sociocultureel construct dat vrouwen in een ondergeschikte positie ten opzichte van mannen plaatst, (Christianson en Eriksson, 2011; van Moorst et al, 2012) wat op zijn beurt leidt tot gezondheidsverschillen (Shalhoub-Kevorkian, 2005; Eich, 2010).
Kan sport en lichaamsbeweging het hymen / de vaginale corona breken?
Sommige medische literatuur zegt dat de vaginale corona kan scheuren tijdens sport of lichaamsbeweging (Goodyear-Smith et al 1998 en Adams et al 2004). Echter, recentere literatuur meldt dat fysieke activiteit de vaginale opening niet scheurt (Christianson M, en Eriksson C 2013).
Moeten we stoppen met het gebruik van het woord hymen?
Dit is een zeer emotioneel en complex onderwerp. Helaas is het merendeel van de recentere literatuur geschreven door academici en medici in Zweden, dus is er weinig beschikbaar in het Engels.
De term ‘hymen’ is goed bekend. Veel meer mensen zoeken online naar informatie over het hymen dan naar ‘vaginale corona’. Onze eigen FAQ vraagt ‘Zal de Mooncup mijn hymen breken?’ omdat dat de vraag is die mensen stellen. Veranderingen in taal kunnen lang duren. Zullen andere landen Zweden volgen? Blijf dit volgen!
REFERENTIES:
Adams JA, Botash AS, Kellogg N (2004) Verschillen in hymenmorfologie tussen adolescentmeisjes met en zonder een geschiedenis van consensuele seksuele gemeenschap. Arch Pediatr Adolesc Med 158:280–285
Christianson M, en Eriksson C (2011) ‘A girl thing’-percepties over het woord hymen onder jonge vrouwen en mannen in Zweden. J Midwifery Women’s Health 56(2): 167–72
Christianson M, en Eriksson C. Mythen en misvattingen: perceptie van verloskundigen over de vaginale opening of hymen en maagdelijkheid British Journal of Midwifery • februari 2013 • Vol 21, Nr 2
Cinthio H ‘‘Je gaat naar huis en vertelt dat aan mijn vader!’’ Tegenstrijdige claims en opvattingen over hymen en maagdelijkheid Sexuality & Culture (2015) 19:172–189
Dane C, Dane B, Erginbas M, Cetin A (2007) Imperforate hymen: een zeldzame oorzaak van buikpijn. Twee gevallen en literatuuroverzicht. J Pediatr Adolesc Gynecol 20: 245–7
Eich T (2010) Een klein membraan dat ‘ons’ verdedigt tegen ‘hen’: Arabische internetdiscussie over hymenorrafie in de soennitische islamitische wet. Cult Health Sex 12(7): 755–69
Essén B, Blomkvist A, Helström L, Johnsdotter S (2010) De ervaringen en reacties van Zweedse zorgprofessionals op patiënten die maagdelijkheidsherstel (hymenreparatie) aanvragen. Reprod Health Matters 18(35): 38–46
Essizoglu A, Yasan A, Akgun Yildirim et al (2011) Dubbele standaard voor traditionele waarde van maagdelijkheid en premaritale seksualiteit in Turkije: een casus van universiteitsstudenten. Women Health 51: 136–50
Goodyear-Smith FA, Laidlaw TM (1998) Kan het gebruik van tampons veranderingen aan het hymen veroorzaken bij meisjes die nog geen geslachtsgemeenschap hebben gehad? Een literatuuroverzicht. Forensic Sci Int 94:147–153
Jansson O en Landgren B (2011) Gynekologi
Lundberg P O en Löfgren-Mårtensson L (2010) Sexologi
Mernissi F (1982) Maagdelijkheid en patriarchaat. Int J Women’s Stud 5: 183–91
O’Connell HE, Rahman M, Cleeve J (2008) De anatomie van de distale vagina: op weg naar eenheid. J Sex Med 5: 1883–91
Parazzini F, Cecchetti G. De frequentie van imperforate hymen in Noord-Italië. Int J Epidemiol. 1990 Sep. 19(3):763-4
Shalhoub-Kevorkian N (2005) Oplegging van maagdelijkheidstesten: een levensredder of een vergunning om te doden? Soc Sci Med 60: 1187–96
Stewart S (2011) Hymenkenmerken bij meisjes met en zonder een geschiedenis van seksueel misbruik. J Child Sex Abuse 20: 521–36
Van Moorst B, van Lunsen RHW, van Dijken DKE, Salvatore C (2012) Achtergronden van vrouwen die een hymenreconstructie aanvragen, het effect van counseling op mythen en misverstanden over maagdelijkheid, en de resultaten van hymenreconstructie. European J Contracept Reprod Health Care 17: 93–105
Welchmann L, Hossain S (2005) Honour. Crimes Paradigms and Violence Against Women. Zed Books
Wilson K (1987) Ross and Wilson Anatomie en Fysiologie in gezondheid en ziekte, zesde editie.
Blogdisclaimer
Onze blog is bedoeld om informatie en ideeën te delen over menstruatie, gezondheid en duurzaamheid. Hoewel we ons best doen om de inhoud nauwkeurig en up-to-date te houden, kunnen dingen in de loop van de tijd veranderen. De informatie hier is niet bedoeld als medisch advies — bij gezondheidsgerelateerde zorgen raadpleeg alstublieft een gekwalificeerde zorgverlener. Voor meer informatie over onze claims, zie onze Claims-pagina, en voor de meest actuele productinformatie, bezoek onze Productpagina's.
